Yeniçeri Teşkilatının Kuruluşu ve Hacı Bektaş-ı Veli’nin Duası

Osmanlı Devleti’nin genişleyen topraklarında düzenli bir ordu ihtiyacı hissedilince, Çandarlı Kara Halil’in önerisiyle, yeni bir askerî teşkilat kurulmasına karar verildi. Daha önce oluşturulan yaya askerlerinin halk üzerinde yarattığı sıkıntılar ve devletin daha büyük bir orduya duyduğu ihtiyaç bu kararın alınmasında etkili oldu.

Devşirme Kanunu ve Yeniçerilerin İlk Kadroları

Osmanlı uyruğundaki Rumların, Müslümanlarla eşit haklara sahip olmaları göz önünde bulundurularak, askerlik hizmetine katılmaları kararlaştırıldı. Bu amaçla çıkarılan Devşirme Kanunu ile her yıl Rum gençlerinden bin kişi askere alındı. Bu gençlerden oluşturulan birlik, “Yeniçeri” adıyla Osmanlı ordusunun temel unsurlarından biri oldu.

Yeniçeriler, eski yaya askerlerinden farklı olarak sürekli kışlada kalacak, gösterdikleri başarılara göre terfi edecek, ancak evlenmeden, sakat ya da yaşlı hale gelene kadar askerlik yapacaklardı. Kendilerine günde bir dirhem maaş bağlandı.

Hacı Bektaş-ı Veli’nin Duaları

Rivayete göre, Yeniçeri teşkilatı kurulduktan sonra Orhan Gazi, bir grup Yeniçeri ile birlikte Amasya yakınlarında yaşayan zühd ve takva sahibi Hacı Bektaş-ı Veli’yi ziyaret etti. Bu ziyaret sırasında Hacı Bektaş-ı Veli, yeni teşkilat için dua etti ve ellerini bir askerin başına koyarak şu sözleri söyledi:

“Bunların ismi Yeniçeri olsun. Cenab-ı Hak yüzlerini ak, bazularını kuvvetli, kılıçlarını keskin, oklarını öldürücü, kendilerini daima galip buyursun.”

Bu dua, Yeniçeriler arasında Hacı Bektaş-ı Veli’nin bir manevi koruyucu olarak görülmesine sebep oldu. Yeniçeri ağalarına “Ağayı Bektaşiyan” denmesi de bu bağdan kaynaklanmıştır.

Yeniçeri Külahının Simgesel Anlamı

Hacı Bektaş-ı Veli’nin, bir askerin başına el koyduğu sırada cübbesinin kolu arkaya sarkmıştı. Bu durumu anmak ve ona olan hürmeti göstermek amacıyla, Yeniçeri külahlarının arkasına dikdörtgen biçiminde bir parça keçe eklendi. Bu külah, Yeniçerilerin Hacı Bektaş-ı Veli’ye bağlılıklarının ve onun dualarıyla hareket ettiklerinin sembolü haline geldi.

Sonuç

Yeniçeri Teşkilatı, Osmanlı ordusunun gücünü pekiştiren ve devletin fetihlerini kolaylaştıran bir yapı oldu. Hacı Bektaş-ı Veli’nin duası ve manevi rehberliği, bu askerî sınıfın motivasyonunu artırdı ve bir gelenek oluşturdu. Bu birlik, yüzyıllar boyunca Osmanlı’nın zaferlerinde önemli bir rol oynadı.