Sultan IV. Mehmed’in Hayatı

Sultan IV. Mehmed (1648 – 1687), Osmanlı İmparatorluğu’nun 19. padişahı olup, “Avcı” lakabıyla da tanınır. Hükümdarlığı, 1676-1687 yılları arasında sürmüştür. IV. Mehmed, padişah olarak çok dikkatli bir şekilde devlet işlerini yürütmeye çalışmış, aynı zamanda avcılığa olan düşkünlüğüyle ünlü olmuştur.

Erken Yaşamı ve Tahta Çıkışı

Sultan IV. Mehmed, Sultan İbrahim ve Sultan Valide Kösem’in oğludur. 2. Mahmud’un torunu olan IV. Mehmed, 12 yaşında tahta çıkmış ve dönemin padişahı olarak Osmanlı tahtında önemli bir yer edinmiştir. Tahta çıktıktan sonra, özellikle avcılıkla ilgilenmeye başlamış ve bu alandaki başarılarıyla tanınmıştır. Avcı olarak bilinen IV. Mehmed, Türk halkı arasında bu yüzden “Avcı” lakabıyla anılmaktadır.

Hükümet ve Yönetim Tarzı

Tahta çıktığında henüz genç bir yaşta olan IV. Mehmed, ilk yıllarında sarayda egemen olan ve devlet işlerine fazla müdahil olan valide sultanların ve vezirlerin etkisinde kalmıştır. Ancak zamanla tahttaki hâkimiyetini sağlamlaştırmış ve kendi yönetim tarzını geliştirmiştir. IV. Mehmed, tahtta olduğu süre boyunca dış politikada aktif bir padişah olmuş, imparatorluğun sınırlarını genişletmeye yönelik birkaç önemli seferde bulunmuştur.

Avcılık Tutkusu

Sultan IV. Mehmed’in en bilinen özelliği, avcılıkla olan büyük ilgisiydi. Gelişmiş bir avcı olan IV. Mehmed, günlük yaşamında ve hükümet işlerinde sık sık av partileri düzenlemiş ve Osmanlı topraklarındaki çeşitli av alanlarında uzun süreler geçirmiştir. Bu tutkusuyla öne çıkan IV. Mehmed, avcılık sırasında doğa sevgisi ile de tanınır.

İçki ve Edebiyat

IV. Mehmed’in içki yasağının uygulanmasında sıkı davranan bir padişah olduğu rivayet edilir. Fakat bazı kaynaklara göre, padişah avlanmaya olan ilgisinin yanı sıra dönemin önemli şiir ve edebiyat akımlarına da ilgi göstermiştir. Kendisi, bazı şiirler de yazmış, edebiyatla uğraşmış bir padişahtır.

Savaşlar ve Seferler

IV. Mehmed’in padişah olarak hükümet ettiği dönemde, Osmanlı İmparatorluğu büyük bir değişim yaşadı ve bir dizi iç ve dış meseleyle karşılaştı. IV. Mehmed zamanında Osmanlı, en parlak ve aynı zamanda en zor yıllarını geçirmiştir.

II. Viyana Kuşatması (1683)

IV. Mehmed’in en önemli askeri harekâtlarından biri, 1683’teki II. Viyana Kuşatmasıdır. Bu kuşatma, Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’daki son büyük hamlesiydi. Avusturya’nın Viyana şehrini fethetmeyi amaçlayan Osmanlı ordusu, çok büyük bir kuşatma başlatmış ancak kuşatma başarısız olmuştur. Avusturya ve Lehistan Krallığı’nın birleşik kuvvetleri, Osmanlı ordusuna karşı büyük bir zafer kazanarak, Osmanlı’nın Avrupa’daki genişlemeyi sona erdirmiştir. Bu başarısızlık, IV. Mehmed’in tahtında ciddi bir sarsıntıya yol açmış ve hükümetin güç kaybetmesine neden olmuştur.

Ölümü ve Sonrası

Sultan IV. Mehmed, uzun süren padişahlık döneminin ardından 1687 yılında tahttan indirilmiş ve öldürülmüştür. IV. Mehmed’in ölümünden sonra yerine Sultan II. Süleyman tahta çıkmıştır.

Sultan IV. Mehmed, Avusturya’ya karşı kaybedilen Viyana kuşatmasının ardından hem iç hem de dış politikada büyük sıkıntılar yaşamış, imparatorluğun askeri gücü ve sınırları hızla gerilemiştir. Ancak onu hatırlatan en büyük miras, avcılık tutkusu ve bununla ilgili düzenlediği aktiviteler olmuştur.

Sonuç

Sultan IV. Mehmed, Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihine önemli bir figür olarak geçmiş, özellikle avcılıkla olan ilgisi ve yönetimdeki tarzıyla dikkat çekmiştir. Ancak onun döneminde, Osmanlı İmparatorluğu’nun askeri ve ekonomik gücünde belirgin bir zayıflama yaşanmış ve tarihsel anlamda büyük bir askeri kayıp olan Viyana Kuşatması başarısızlığı, IV. Mehmed’in saltanatının sonunu getiren ana etmenlerden biri olmuştur.