Muâv’îyye/Cennâh’îyye nedir?

Muâvîyye/Cennâh’îyye, İslam tarihindeki belirli bir grup veya mezhep adıdır ve genellikle Muâviye bin Ebû Süfyân ile bağlantılıdır. Bu terim, özellikle İslam’ın erken dönemi ve İslam’ın ilk halifeleri arasındaki siyasi çekişmelerle ilgili olarak önemli bir yere sahiptir. Muâviye bin Ebû Süfyân, Emevîlerin kurucusudur ve Emevî halifeliğini başlatmıştır.

Muâvîyye ve Cennâh’îyye’nin Bağlantısı:

1. Muâvîyye bin Ebû Süfyân: Muâvîye, İslam’ın ilk halifelerinden biri olup, özellikle Emevîler hanedanının temellerini atmıştır. O, Hz. Ali ile Sahabe arasında yaşanan Sıffin Savaşı ve sonrasındaki siyasi karışıklıklarda Ali’ye karşı olan tarafta yer almıştır. Sonuçta, Muâvîye, Emevîler halifeliğinin kurucusu olmuş ve 661 yılında Ali’nin şehit edilmesinin ardından halife olmuştur.
2. Cennâh’îyye: Cennâh’îyye, Muâvîye’nin takipçileri veya Emevîler taraftarları olarak görülen bir grup ya da mezhebi ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Bu grup, Muâvîye’nin yönetim biçimini ve Emevîler’in halifeliğini savunmuş ve Ali’nin halifeliğine karşı çıkmıştır. Cennâh’îyye terimi, bu hareketin Muâvîye’nin iktidarını destekleyen ve Ali’nin soyuna karşı çıkan görüşlerini benimseyen toplulukları tanımlar.

Cennâh’îyye’nin Görüşleri:

• Muâvîye’nin Halifeliği: Cennâh’îyye, Muâvîye’yi meşru bir halife olarak kabul etmiş ve Emevîler’in halifeliğini desteklemiştir. Bu grup, Ali’nin halifeliğine karşı çıkmış ve Muâvîye’nin iktidarını benimsemiştir.
• Sünni Birleşimi: Cennâh’îyye, çoğunlukla Sünni bir bakış açısına sahip olmuştur. Sünni gelenek içinde Muâvîye’yi halife olarak kabul etmiş ve Ali’nin halifeliğinin geçici bir dönüm noktası olduğunu savunmuşlardır.
• Ali’nin Soyuna Karşı Eleştiriler: Cennâh’îyye, Ali ve soyunu yönetim açısından kabul etmek yerine Muâvîye’nin soyunu meşru kabul etmiş ve Ali’nin halifeliğini zayıf bir liderlik olarak değerlendirmiştir.

Muâvîyye/Cennâh’îyye’nin İslam Toplumundaki Yeri:

Muâvîyye/Cennâh’îyye, İslam’ın erken dönemindeki siyasi bölünmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkmış ve genellikle Sünni geleneklerin erken savunucuları arasında sayılmıştır. Bu grup, özellikle Emevîlerin halifeliğini meşru kabul etmiş ve Ali’nin soyunun dışında kalan bir yönetim modelini savunmuşlardır.

Sonuç:

Muâvîyye/Cennâh’îyye, Muâvîye bin Ebû Süfyân’ın ve Emevîlerin halifeliğini savunan, Ali’nin soyunun yönetimini reddeden bir grup veya hareketi ifade eder. Sünni gelenek içinde daha çok yer almış ve Emevî yönetimini meşru kabul eden bir görüşü benimsemiştir. Bu grup, Ali’nin halifeliğini ve Ali’nin soyunun yönetme hakkını reddetmiş, Muâvîye’nin halifeliğini kabul etmiştir.