Kaynukaoğulları: Medine’deki Yahudi Kabilesi ve İslam Tarihindeki Yeri

Kaynukaoğulları, Medine’de (Yesrib) yaşamış bir Yahudi kabilesidir. Yahudiler, Siyon’dan kovulduklarından sonra dünyanın farklı yerlerine göç etmiş ve büyük ya da küçük cemaatler halinde yaşamaya başlamışlardır. Arap Yarımadası’na ne zaman geldikleri, burada cemaat kurdukları ise kesin olarak bilinmemektedir. Ancak, İslam’ın ortaya çıkmasından önce, Arap Yarımadası’nın hemen her köşesinde Yahudi nüfusu bulunmaktaydı. Medine’den Mekke’ye kadar, Arap yarımadasında birçok şehirde Yahudi cemaatleri vardı.

Özellikle Mekke’de Yahudi nüfusu yoktu, ancak yıllık panayırlarda, özellikle Ukaz’da Yahudilere rastlanırdı. Ukaz’da ticaret yaparak ya da kendilerini geleceği görebilen kahinler olarak tanıtarak iyi bir gelir elde ederlerdi. Yahudiler, Ehl-i Kitap olmaları nedeniyle, cahil Araplar arasında yüksek bir prestije sahipti.

İslam’ın doğuşu ile birlikte, Medine’ye hicret eden Hz. Muhammed (s.a.s) ve Müslümanlar, Medine’de Yahudi kabileleriyle bir arada yaşadılar. Medine’de o dönemde halkın yarısı Yahudi’ydi, ancak Yahudilerin bu bölgeye geliş tarihi hakkında belirli bir bilgi yoktur. Yahudiler, İslam’ın başlangıcında büyük ölçüde Araplaşmış durumdaydılar; Arapça konuşuyor, Arap isimleri kullanıyor ve Arap kabileleri gibi davranıyorlardı.

Hz. Peygamber, Medine’ye geldiğinde Yahudi kabileleriyle ilişkilerini düzenlemek amacıyla bir anayasa hazırlamıştı. Bu anayasa, Yahudilerle olan karşılıklı hak ve sorumlulukları belirlemiş, tüm cemaatlerin Medine’yi dışarıdan gelecek saldırılara karşı savunma yükümlülüğünü koymuştur. Ayrıca, Peygamber (s.a.s) Yahudilere İslam’ı tebliğ etmiş, onları İslam’a davet etmiştir. Bazı Yahudiler Müslüman olmuş, bazıları çekingen davranmış, bazıları ise İslam’la alay etmiş ve hatta Peygamber’e karşı savaşanlara yardım etmişlerdir.

Kaynukaoğulları, İslam ile ilişkilerinin gerginleşmesinin ardından Peygamber’e karşı düşmanca bir tavır sergilemişlerdir. Bedir Savaşı’ndan sonra, Yahudiler Peygamber’e karşı düşmanlıklarını daha da belirginleştirmiştir. Kaynukaoğulları, Müslümanlara karşı ciddi bir tehdit oluşturmaya başlamıştır. Bu dönemde, Kaynukaoğulları’nın pazarıyla ilgili bir olay, ilişkilerin kopmasına neden olmuştur: Bir Müslüman kadına karşı yapılan çirkin bir davranış, büyük bir çatışmayı tetiklemiştir. Bir Yahudi kuyumcu, kadının avret mahallini ifşa ederek gülüşmelerine neden olmuş, kadının feryadı üzerine bir Müslüman, kuyumcuyu öldürmüştür. Ardından Yahudiler, bu Müslümanı öldürmüş ve olaylar daha da tırmanmıştır.

Kaynukaoğulları, sonunda Peygamber (s.a.s) ile savaşmaya başlamış ve muhasara edilmiştir. Bu muhasara, 15 gün sürmüş ve sonunda Kaynukaoğulları teslim olmuştur. Peygamber (s.a.s) onların erkeklerini bağlamış ve mallarını ganimet olarak almıştır. Kaynukaoğulları, daha sonra Medine’den sürgün edilmiştir.

Kaynukaoğulları’nın Medine’den sürgün edilmesi, İslam tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır. Onlar, Hz. Peygamber ile savaşa giren ilk Yahudi kabilesi olmuşlardır. Sürgünlerinden sonra Kaynukaoğulları, Vâdiül-Kura’ya gitmiş ve orada bir süre kaldıktan sonra Azruat’a yerleşmişlerdir.