Jainizm nedir?

Jainizm, Hindistan’da 2500 yıl önce doğmuş ve insanın en yüksek mükemmelliği bulmaya yönelik bir öğreti olarak şekillenmiştir. Jainizm’in temel amacı, insanın içindeki saflığı, özgürlüğü ve ıstıraplardan kurtuluşu keşfetmektir. Jainizm, mutlak bir Tanrı’nın varlığını reddeder ve her varlığın ölümsüz olduğunu, başlangıç ve sonlarının olmadığını kabul eder. Bu öğreti, özellikle bireyin kendisini keşfetmesi, içsel huzura ermesi ve tüm varlıklara saygı göstermesiyle ilgilidir.

Jainizm’in Temel Öğretileri:

1. Ahimsa (Zarar Vermeme, Şiddetsizlik): Jainizm’in en yüksek erdemi Ahimsadır. Bu, tüm canlılara, bitkilerden hayvanlara kadar, her varlığa eşit saygı ve şefkat gösterilmesi gerektiğini ifade eder. Jainler, şiddetsizlik ilkesine sıkı sıkıya bağlıdır ve her türlü şiddeti (fiziksel, sözel ya da zihinsel) reddederler.
2. Keşişlik ve Çilecilik: Jainizm, çok güçlü bir keşişlik ve çilecilik anlayışına sahiptir. Bu anlayışa göre, kişilerin dünyevi arzulardan ve dünyevi ihtiyaçlardan uzaklaşarak ruhsal gelişim için çaba harcaması gerekir. Jain keşişleri, bu çaba ve uygulamalarla kendi ruhsal özgürlüklerine ulaşmayı hedeflerler.
3. Reenkarnasyon ve Kurtuluş: Jainizm, ruhun ölümden sonra tekrar doğduğuna inanır, ancak ruhsal kurtuluş mümkündür. Jainler, tekrardoğuş döngüsünden (samsara) kurtulmak için doğru davranışlar sergileyerek, özbenliklerini saflaştırmalı ve nihayetinde özgürlüğe ulaşmalıdırlar.
4. Varlıkların Üç Sınıfa Ayrılması: Jainizm, varlıkları üç ana sınıfa ayırır:
   • Henüz gelişmemiş varlıklar: Ruhsal anlamda henüz olgunlaşmamış olanlar.
   • Gelişme yolundaki varlıklar: Manevi gelişim sürecinde olanlar.
   • Kurtulmuş varlıklar: Doğum ve ölüm döngüsünden kurtulmuş, özgürleşmiş varlıklardır.
5. Vejetaryenlik: Jainizm, katı bir vejetaryenlik kurallarına dayanır. Çünkü tüm canlılara saygı gösterme ilkesine uygun olarak, hayvanları öldürmemek ve onların yaşamlarına zarar vermemek gerekir.

Jainizm’in Kutsal Metinleri:

• Jain Agamaları: Jain öğretisinin temellerini atan ve dini pratiğin kurallarını belirleyen metinlerdir.
• Sidantalar: Jainizm’in felsefi metinlerinden biridir ve öğretilerin derinliklerine inen bir kaynaktır.

Jainizm’in Mezhepleri:

1. Digambara (Göksel Giysili):
   • Digambara mezhebi, bir ermişin hiçbir maddi şeye, hatta elbiseye bile sahip olmaması gerektiğini savunur. Bu yüzden Digambara keşişleri sadece bele kadar çıkan bir giysi giyerler.
   • Ayrıca, bu mezhep, kurtuluşun kadınlar için bu dünyada mümkün olmadığına inanır. Kadınlar, erdemli bir yaşam sürseler de, ruhsal kurtuluşa ulaşmanın erkeklere özgü olduğunu savunurlar.
2. Svetambara (Beyaz Cübbeli):
   • Svetambara mezhebi, daha farklı bir öğretiye dayanır. Bu mezhep, keşişlerin giysilerinin beyaz olması gerektiğini savunur. Ayrıca, Svetambara inancına göre kadınlar da kurtuluşa ulaşabilirler.

Jainizm’in Felsefesi:

Jainizm, bir sevgi ve merhamet dinidir. Temelde, her varlıkla eşit şekilde ilgilenmek, onlara zarar vermemek ve şefkat göstermek gerekir. Jainizm, yalnızca bireylerin manevi arayışına değil, aynı zamanda tüm dünyaya karşı şefkatli ve sorumlu bir yaklaşım geliştirmeye de dayanır. Dini uygulamalar, bireylerin hem kişisel olarak hem de toplumsal düzeyde bu erdemleri geliştirmelerini amaçlar.

Jainizm ve Toplum:

Jainizm, Hindistan’daki toplumda özellikle çilecilik ve ahlaki erdemler üzerine vurgu yaparak, çok sayıda bireyi etkilemiş bir inanç sistemidir. Bugün, Jainler dünya çapında topluluklar oluşturmuş ve dini öğretilerini hâlâ titizlikle takip etmektedirler. Jainizm, felsefi ve ahlaki derinliğiyle dünya dinleri arasında önemli bir yer tutmaktadır.