Evliya ne demek?

Evliya (أولياء), Arapça kökenli bir terim olup “dostlar” veya “sevgililer” anlamına gelir. İslam inancına göre Evliya, Allah’ın yakın kulları, Allah’a dost ve O’nun rızasını kazanmış kişilerdir. Evliya kelimesi, “velî” (dost, yakın) kökünden türetilmiştir ve Allah’ın sevgisini kazanmış, sürekli O’nun yolunda olan ve yüce ahlâkî değerlerle yaşayan insanları tanımlar.

Evliya’nın Tanımı ve Önemi:

Evliya, İslam’da Allah’ın en yakın ve en seçkin kullarıdır. Onlar, Allah’a inanarak, iyi ameller işleyerek, sadık bir yaşam sürerek O’na yaklaşan, manevi olgunluk ve yüce bir ahlâk sergileyen kimselerdir. İslam’a göre, Evliya, Allah’ın özellikle sevdiklerinden seçilen insanlardır ve bu insanlar, Allah’ın desteğini ve yardımlarını almış kişilerdir.

Evliya ve Velâyet:

  • Velâyet terimi, Allah’ın dostluğu ve O’na yakınlık anlamına gelir. Bir kişi, Allah’a yakınlık elde ettiğinde, ona “velî” (dost) denir. Evliya da, bu velî sıfatının çoğuludur.
  • Evliya, Allah’ın emirlerine tamamen uyan ve günahlardan sakınan kimseler olup, bu manevi mertebeye yükselmişlerdir.

Evliyanın Özellikleri:

Evliya, Allah’ın özel dostları olarak kabul edilen insanlardır ve aşağıdaki özelliklerle tanımlanabilirler:

  1. Takva ve İman: Evliya, güçlü bir iman ve takva sahibi kişilerdir. Allah’a inanır ve günahlardan sakınarak temiz bir yaşam sürerler.
  2. Sadakat ve Samimiyet: Allah’a olan sevgileri, samimi ve içten olmalıdır. Allah’a sadık kalmak ve O’na olan sevgiyi göstermek en önemli özelliklerindendir.
  3. İyi Ahlâk: Evliya, üstün bir ahlâkî değer taşır. Onlar, sabırlı, hoşgörülü, yardımsever ve başkalarına karşı adil kişilerdir.
  4. Vazgeçilmişlik: Evliya, dünya sevgisinden ve materialist yaklaşımlardan uzak durarak, sadece Allah’ın rızasını gözetir.
  5. Manevi Olgunluk: Allah’ın yardımını ve himayesini alarak, manevi anlamda yüksek bir mertebeye ulaşmışlardır.

Kur’an’da Evliya:

Evliya, Kur’an’da Allah’ın dostları olarak tanımlanır. En önemli ayetlerden biri şu şekildedir:

“İyi bilin ki, Allah’ın dostları için hiçbir korku yoktur, onlar üzülmeyeceklerdir. Onlar, iman eden ve takvâda bulunan kimselerdir.” (Yûnus, 10:62-63)

Bu ayet, Evliya’nın, iman eden ve takvâ sahibi olan insanlar olduklarını belirtir ve onları korku ve üzüntüden muaf kılar.

Evliya ve İslam Tasavvufu:

İslam tasavvufunda Evliya, manevi mürşitler ve rehberler olarak kabul edilir. Tasavvufî düşüncede, Evliya, nefsini terbiye eden, Allah’a yakınlık elde eden ve bu yolda başkalarına rehberlik eden kişilerdir. Tasavvufî akımlara göre, Evliya, bazen kerametler gösteren, doğaüstü yeteneklere sahip kişiler olarak kabul edilir.

Evliya ve Keramet:

İslam inancında, Evliya, bazen Allah tarafından kerametler gösteren kişiler olarak kabul edilir. Keramet, doğaüstü olaylar veya Allah’ın izniyle gerçekleşen mucizeler anlamına gelir. Evliya, bu kerametleri Allah’ın izniyle gerçekleştirebilirler ve bu durum, onların Allah’a olan yakınlıklarının bir işareti olarak görülür.

Sonuç:

Evliya, Allah’ın dostları ve sevgilileri olarak kabul edilen, İslam’da yüksek bir manevi düzeye ulaşmış insanlardır. Takva, iman, iyi ahlâk ve Allah’a sadakat onların belirgin özellikleridir. Bu kişiler, manevi rehberlik yaparak, başkalarına da Allah’a yakınlık ve hidayet yolunda örnek olurlar.