Abdestin Sünnetleri
Abdest alırken yerine getirilen bazı sünnetler, abdestin sevabını artıran ve uygulamada daha özenli olunmasını sağlayan önemli davranışlardır. İşte abdestin sünnetleri:
1. Niyetle Başlamak
- Abdest almadan önce kalben niyet edilmesi sünnettir. Niyet, abdestin amacını ve yönünü belirler.
- Şâfiî mezhebine göre niyet, abdeste başlarken farzdır. Niyetin dil ile ifade edilmesi gerekmez, ancak kalben karar verilmesi yeterlidir.
2. Abdeste Besmele ile Başlamak
- Abdest alırken “Bismillâh” diyerek başlamak sünnettir. Rasûlullah (s.a.s.) bu uygulamanın faziletini vurgulamıştır.
- Ancak tuvaletteyken veya çıplakken besmele okunmaz.
3. Önce Bileklere Kadar Elleri Yıkamak
- Abdest almadan önce elleri yıkamak sünnettir. Özellikle uyandıktan sonra elleri bileklere kadar yıkamak, sağlık açısından da önemlidir.
- İlk önce elleri temizlemek, sonra diğer organlara geçmek doğru bir tertiptir.
4. Misvak Kullanmak
- Misvak kullanmak, abdestin sünnetleri arasında yer alır. Peygamber Efendimiz (s.a.s.), misvakı kullanmanın büyük sevap olduğunu belirtmiştir.
- Misvak yoksa, parmakla diş temizliği yapılabilir.
5. Ağzı Yıkamak (Mazmaza)
- Ağzı üç defa yıkamak sünnettir. Her seferinde suyu yenileyerek ağzın tamamını temizlemek gereklidir.
6. Burnu Yıkamak (İstinca)
- Burna üç defa su çekmek ve sonra sol el ile temizlemek sünnettir. Peygamber Efendimiz (s.a.s.) bu şekilde yapmayı tavsiye etmiştir.
7. Kulakların Meshedilmesi
- Baş meshedilirken kulakların da meshedilmesi sünnettir. Kulakların dış kısmını başın bir parçası gibi meshetmek gereklidir.
8. Yıkanması Gereken Uzuvları Üçer Defa Yıkamak
- Farz olan uzuvları (yüz, eller, ayaklar) üçer defa yıkamak sünnettir. İlk yıkama farz, ikinci yıkama ise sünnettir. Abdest alınırken bu tertibe uyulmalıdır.
9. Parmakların Arasını Yıkamak
- Parmakların arasını iyice yıkamak sünnettir. “Parmaklarınızı hilâlleyin” şeklindeki hadis, bu uygulamanın önemini vurgulamaktadır.
10. Sakalı Ovmak
- Sakalı olan kişiler, sakallarını parmaklarıyla ovmalıdır. Bu uygulama, sakalı temiz tutmak ve sünnete uygun hareket etmek için gereklidir.
11. Abdeste Sağ Taraftan Başlamak
- Abdeste sağdan başlamak sünnettir. Peygamber Efendimiz (s.a.s.), her işte sağdan başlanmasını tavsiye etmiştir.
12. Tertibe Uymak
- Abdestin sırasına uygun olarak önce eller, sonra yüz, ardından baş ve son olarak ayaklar yıkanmalıdır. Bu sıraya uymak, abdestin sünnetidir.
- Şâfiî mezhebine göre tertibe uymak farzdır.
13. Başın Tamamını Bir Defada Meshetmek
- Abdest alırken başın tamamını bir defada meshetmek sünnettir. Başın her kısmını aynı anda meshetmek, abdestin tamamlanmasını sağlar.
Muvalât (Ara Vermemek)
- Abdest sırasında organları ardı ardına yıkamak ve arada uzun süre beklememek sünnettir. Yıkanan organların kurumadan birbiri ardına yıkanması, abdestin geçerliliğini artırır.
Sonuç:
Abdestin sünnetlerine uymak, abdestin hem manevi yönünü güçlendirir hem de yapılan ibadetlerin daha makbul olmasını sağlar. Bu sünnetler, Rasûlullah (s.a.s.)’in tavsiyeleri doğrultusunda ibadetlerin daha güzel bir şekilde yerine getirilmesine yardımcı olur.