Mekrûh ne demek?
Mekrûh, Arapçadan Türkçeye geçmiş bir kelimedir ve “hoş karşılanmayan”, “tercih edilmeyen”, “yapılması uygun olmayan” anlamlarına gelir. Mekrûh, özellikle İslam hukukunda kullanılan bir terimdir ve bir davranışın ya da eylemin, yapılmasının tavsiye edilmediği, ancak haram olmadığı, yani günah sayılmadığı durumları ifade eder.
Mekrûh’un anlamları:
- İslam Hukukunda Mekrûh: İslam fıkhında, mekrûh, haram olmayan ancak tercih edilmeyen bir eylemi tanımlar. Mekrûh olan bir şey, yapılması tavsiye edilmez, çünkü o şey, İslam ahlakı ve dini öğretileriyle uyumsuz olabilir. Ancak, mekrûh bir şeyin yapılması günah değildir. Yani, bir kişi mekruhu yaparsa, günah işlemiş sayılmaz, fakat yapmamaya çalışması daha doğru ve ödüllendirici kabul edilir.
- Mekrûh Tahrîmî ve Mekrûh Tanzîhî: Mekrûh, iki türde ele alınır:
- Mekrûh Tahrîmî: Bu tür mekruh, harama çok yakın olan ve şiddetle kaçınılması gereken davranışlardır. Bu tür bir mekruh, haram kadar ciddi olmasa da, yapılması şiddetle tavsiye edilmez.
- Mekrûh Tanzîhî: Bu tür mekruh, daha az ciddi ve tercih edilmeyen ancak yine de yapılması kesinlikle haram olmayan davranışlardır. Bu, kişinin dini sorumluluğu açısından hoş karşılanmayan ancak günah sayılmayan bir eylemi ifade eder.
- Dini ve Sosyal Anlamda Mekrûh: Mekrûh kelimesi, yalnızca dini konularla sınırlı kalmaz. Toplumsal yaşamda da bazı davranışlar mekrûh olarak kabul edilebilir. Örneğin, bir toplulukta hoş karşılanmayan veya saygısızca görülen bir davranış, mekrûh olarak nitelendirilebilir. Burada, toplumun değerlerine ve görgü kurallarına aykırı bir davranıştan bahsedilir.
- Mekrûh ve Haram Arasındaki Fark: Mekrûh ile haram arasındaki fark, haram olan bir şeyin kesinlikle yapılmaması gereken bir davranış olmasıdır ve bunun günahı vardır. Mekrûh ise, günah olmayan, ancak tercih edilmeyen ve yapılması hoş karşılanmayan bir davranış anlamına gelir. Yani, mekrûh bir şeyin yapılması günah değildir, ancak yapılmaması daha doğru olandır.
Özetle, mekrûh, hoş karşılanmayan, tercih edilmeyen ancak günah sayılmayan bir davranış anlamına gelir. İslam hukukunda, mekruh bir eylemin yapılması yapılmaması gereken bir şey olarak kabul edilse de, bu eylemi gerçekleştirmek günah sayılmaz.