Barak’îyyûn Tarikâtı

4 ay ago
onsiklopedi
4 minutes

Barak’îyyûn Tarikâtı, İslam tasavvufunun özellikle Tunus bölgesinde ortaya çıkan bir tarikatıdır. Bu tarikatın adı, kurucusu olan Barak bin Azîz‘e atıfta bulunur ve onun öğretileri etrafında şekillenmiştir. Barak’îyyûn tarikatı, 13. yüzyılda Tunus ve çevresinde etkili olmuş, aynı zamanda Cezayir ve Libya‘da da iz bırakmıştır.

Barak’îyyûn Tarikâtı’nın Kökeni ve Kuruluşu:

  • Kurucusu: Barak bin Azîz (veya başka bir deyişle Barak el-Azîzî), Barak’îyyûn tarikatının kurucusudur. Kendisi, Tunus‘un Sfax şehrinde doğmuş ve tasavvufi yolculuğuna başlamıştır. Barak bin Azîz, özellikle halkı manevi olgunluk ve ahlaki gelişim konusunda eğitmeye odaklanmış bir tasavvufî öğretmendir.
  • Kuruluş Tarihi: Barak’îyyûn tarikatı, 13. yüzyıl civarında kurulmuş ve zaman içinde Tunus‘ta çok sayıda müridi etkisi altına almıştır. Tarikat, daha sonra Cezayir, Libya ve Fas gibi Kuzey Afrika bölgelerine de yayılmaya başlamıştır.

Barak’îyyûn Tarikâtı’nın Öğretileri ve Anlayışı:

  1. Tasavvufi ve Manevi Temizlik: Barak’îyyûn tarikatı, diğer tasavvufi yollar gibi, müridlerinin manevi arınmasını hedeflemiştir. Bu anlayışa göre, insanın ruhunu arındırması ve içsel temizlik sağlaması önemlidir. Müridlerin, şeyhlerinin rehberliğinde nefis terbiyesi yapması ve Allah’a yakınlaşması öğütlenmiştir.
  2. Sadelik ve Müstakil Yaşam: Tarikatın temel öğretilerinden biri de, dünya nimetlerine karşı tutumdu. Barak’îyyûn tarikatı, dünya malına karşı bir tür mesafe koymayı önerir ve müridlerinin sadelik içinde yaşamalarını tavsiye eder. Bu, dünyevi arzulara karşı bir duruş ve manevi olgunluk için bir adım olarak kabul edilmiştir.
  3. Toplumsal Adalet ve Hoşgörü: Barak’îyyûn tarikatı, tasavvufî öğretileri yalnızca bireysel değil, aynı zamanda toplumsal düzeyde de uygulamayı savunur. Bu bağlamda adalet, hoşgörü, huzur ve barış gibi kavramlar çok önemli yer tutar. Toplumsal eşitlik, Barak’îyyûn öğretilerinin ana temalarındandır.
  4. İzlenmesi Gereken Ahlakî Değerler: Tarikatın öğretileri, ahlaki üstünlük ve insana değer verme üzerine kuruludur. Müridlerin, insanlara ve Allah’a olan sevgiyi her şeyin önünde tutmaları gerektiği vurgulanır. Bu bağlamda sabır, tevazu ve merhamet gibi erdemler de ön plana çıkar.
  5. Zikir ve İbadet: Barak’îyyûn tarikatı, zikir (Allah’ı anma) ve ibadet üzerinde büyük bir duruş sergiler. Müridler, sürekli olarak zikir yaparak içsel bir temizlik ve Allah’a yakınlık sağlamak amacı güderler.

Barak’îyyûn Tarikâtı’nın Yayılması ve Etkisi:

  • Tunus ve Kuzey Afrika’da Yayılma: Tarikat, Tunus‘ta özellikle Sfax ve Tunus şehri civarında etkili olmuştur. Ardından, Cezayir, Libya ve Fas gibi Kuzey Afrika ülkelerine de yayılmıştır. Barak’îyyûn, bu bölgelerdeki dini ve toplumsal yapıyı etkilemiş, özellikle dini topluluklar ve tarikatlar arasında önemli bir yer edinmiştir.
  • Dini Hayatta Rolü: Barak’îyyûn tarikatı, İslam toplumlarında manevi bir rehber olarak kabul edilmiştir. Müridleri, günlük yaşamlarında Barak’îyyûn tarikatının öğretilerine göre yaşamaya özen göstermişlerdir. Bu tarikat, zaman içinde, sufizmin farklı kolları ve tarikatlar arasında kendine özgü bir yer edinmiştir.

Barak’îyyûn Tarikâtı’nın Günümüzdeki Durumu:

Günümüzde, Barak’îyyûn tarikatının etkisi, diğer tarikatlarla karşılaştırıldığında daha az görünür olmakla birlikte, Tunus, Cezayir ve Fas gibi ülkelerde hala bazı topluluklar arasında öğretileri yaşatılmaktadır. Bunun dışında, tarikatın öğretileri ve etkileri, tasavvufî düşünceye ilgi duyanlar ve maneviyat arayan kişiler arasında yer edinmiştir.

Sonuç:

Barak’îyyûn Tarikâtı, Tunus kökenli ve tasavvufi temellere dayanan önemli bir tarikattır. Kurucusu Barak bin Azîz’in öğretileri, manevi arınma, toplumsal eşitlik, sadelik ve adalet gibi temel ilkeler üzerine kuruludur. Bu tarikat, Kuzey Afrika’da, özellikle Tunus ve çevresinde derin etkiler bırakmış ve zaman içinde Cezayir, Libya gibi bölgelere de yayılmıştır.