Angikan Mezhebi

Anglikanizm, XVI. yüzyılda İngiltere’de ortaya çıkan ve Reform Hareketi’nin etkisiyle şekillenen bir Hristiyanlık ekolüdür. Protestanlığın İngiltere’ye özgü bir biçimi olarak gelişmiş olan Anglikanizm, Katolik ve Protestan öğretileri arasında uzlaşmacı bir yol benimsemiştir. Anglikanizm, özellikle Roma Katolik Kilisesi’nden ayrılmakla birlikte, bazı Katolik uygulamalarını da korumuştur.

Anglikanizm’in Tarihsel Gelişimi

Anglikanizm, İngiltere’deki VIII. Henry (1491-1547) döneminde, Roma Katolik Kilisesi ile olan dini bağların koparılmasıyla ortaya çıkmıştır. VIII. Henry’nin Papa ile yaşadığı anlaşmazlıklar sonucunda, İngiltere’de Papalık otoritesine karşı bir hareket başlamış ve bu da Anglikanizm’in doğmasına zemin hazırlamıştır. Bu ayrılık, sadece dini bir kırılma değil, aynı zamanda siyasi bir çatışma da yaratmıştır. VIII. Henry, İngiltere’de kendi dini otoritesini kurmuş ve Anglikan Kilisesi’ni kurarak Roma’dan bağımsız hale getirmiştir.

Anglikanizm’in Özellikleri

Anglikanizm, Roma Katolikliği’nden bazı önemli farklar gösterse de, bazı Katolik öğretilerini ve uygulamalarını da benimsemiştir. İşte Anglikanizm’in temel özellikleri:

1. Papa’nın Otoritesinin Reddedilmesi: Anglikanizm, Roma Katolik Kilisesi’nin papasının mutlak otoritesine karşı çıkar. Anglikan Kilisesi’nde, kilise yönetimi monarşi ve piskoposlar aracılığıyla şekillenir. Bu bağlamda, İngiltere’nin Kralı veya Kraliçesi, kilisenin başı olarak kabul edilir.
2. İbadet Dili ve Uygulamaları: Anglikan Kilisesi, Katolik Kilisesi’nin aksine, ibadetlerinde Latince yerine İngilizce‘yi kullanır. Bu, halkın kilise ayinlerine daha aktif katılımını sağlamayı amaçlayan bir değişikliktir.
3. Sakramentler: Anglikanizm, Katolikler gibi yedi sakramenti kabul etmez. Onlar için Vaftiz ve Evharistiya (Ekmek ve Şarap) en temel iki sakramandır. Anglikanizm’de sakramentlerin anlamı, bir aracılık rolü değil, Tanrı ile bireysel ilişkiyi güçlendirme amacını taşır.
4. Katolik Reformu: Anglikanizm, Katolik inançlarının reforme edilmiş bir biçimi olarak kabul edilir. Bu, kilise yapısının ve dini ritüellerin bazı kısımlarında Katolikliğe benzerlikler bulunsa da, Katolik öğretilerine karşı özgün bir yorum ve uygulama sunar.
5. Kilise Yapısı: Anglikanizm, Katolik Kilisesi’nde olduğu gibi, piskoposluk düzenini benimsemiştir. Ancak burada piskoposlar, Katolik Kilisesi’ndeki papalık otoritesine sahip değildir.

Anglikanizm’in Yayılması

Anglikanizm, XVIII. yüzyıldan itibaren hızla yayılarak, özellikle Amerika, Kanada, Avustralya, Afrika, Yeni Zelanda ve Hindistan gibi bölgelere ulaşmıştır. İngiltere’den gelen misyonerler ve kolonizasyon süreçleriyle birlikte, bu dini öğreti dünya çapında geniş bir takipçi kitlesine ulaşmıştır. Bugün yaklaşık 30 milyon Anglikan mensubu bulunmaktadır.

Anglikanizm ve Katolik Kilisesi Arasındaki İlişki

Anglikanizm ve Roma Katolik Kilisesi arasındaki ilişkiler, tarihi boyunca inişli çıkışlı olmuştur. Ancak özellikle II. Vatikan Konsili (1962-1965) sonrasında, her iki kilise arasında uzlaşma zemini arayışları başlamıştır. Konsil, Katolik Kilisesi’nin diğer Hristiyan mezheplerine karşı daha açık ve hoşgörülü bir tutum sergilemesini teşvik etmiştir. Bu süreç, Anglikan Kilisesi ile Katolik Kilisesi arasındaki diyaloğu güçlendirmiş ve bazı ortak değerlerin üzerinde durulmasına olanak sağlamıştır.

Sonuç

Anglikanizm, Katolik ve Protestan öğretilerini birleştiren, uzlaşmacı bir dini anlayış sunar. Anglikanizm’in İngiltere’deki kökenleri, aynı zamanda Avrupa’daki dini ve siyasi değişimlerin de bir yansımasıdır. Günümüzde, Anglikanizm dünya çapında büyük bir etki alanına sahip olup, hem dini hem de kültürel olarak farklı coğrafyalarda önemli bir yer tutmaktadır.