Selçuklular: Türk Tarihinin Temel Taşlarından Biri

Tarih sahnesine saf ve öz Türk olarak çıkan Selçuklular, Türkistan topraklarında bir aşiret olarak varlık göstermiştir. İlk bilinen liderleri Bekak adlı bir şahıstır. O dönemde Bekak ve aşireti yıldızlara ve ateşe tapıyordu. Selçukluların adı, Bekak’ın oğlu Selçuk Bey’den gelir. Selçuk Bey, yaşadığı savaşlar ve huzursuzluklar nedeniyle, Hicri 349/Miladi 951 yılında yaklaşık iki bin aile ile birlikte İran topraklarına göç etmiş ve burada İslam dinini kabul etmiştir. Uzun bir ömür süren Selçuk Bey’in Arslan, Mikail ve Musa adlarında üç oğlu olmuştur.

Selçuklu Devleti’nin Kuruluşu

Selçuk Bey’in oğulları İran ve Buhara civarlarını fethetse de, Selçuklu Devleti’nin gerçek kurucusu Mikail’in oğlu Tuğrul Bey olmuştur. Tuğrul Bey, yalnızca Kirman ve İran’ı değil, Kafkasya ve Anadolu’nun bir kısmını da ele geçirmiştir. Özellikle Trabzon yakınlarında Bizans ordusunu büyük bir yenilgiye uğratarak adını duyurmuştur. Tuğrul Bey’in vefatından sonra, Selçuklu Devleti parçalanmış ve İran, Rum, Kirman gibi farklı kollar ortaya çıkmıştır.

Rûm Selçukluları ve Anadolu’nun Fethi

Rûm Selçuklularının merkezi Konya şehriydi. Anadolu’yu İslam dünyasının önemli bir parçası haline getiren Rûm Selçuklu Sultanları, Bizans’a ve Haçlı ordularına karşı büyük zaferler kazanmıştır. Sultan Kılıç Arslan, Anadolu’nun büyük bir kısmını fethederek “Sultan Rumî” unvanını almıştır. Oğlu Mesud ve torunu II. Kılıç Arslan, Haçlı Seferleri’ne karşı uzun yıllar mücadele etmiş ve İslam dünyasının savunmasında büyük rol oynamışlardır.

Osmanlı’nın Doğuşuna Giden Yol

Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubat, Osmanlı Beyliği’nin kurucusu Osman Gazi’nin babası olan Ertuğrul Gazi’ye Domaniç ve Söğüt bölgelerini yaylak ve kışlak olarak tahsis etmiştir. Ertuğrul Gazi, Hicri 680/Miladi 1282 yılında Söğüt’te vefat ettiğinde, Osmanlı Devleti’nin temelini oluşturacak güçlü bir beylik bırakmıştır. Geride Osman, Gündüz ve Saruyatı adlarında üç oğlu kalmıştır. Osman Gazi’nin yanı sıra, Akçakoca, Turgut Alp ve Abdurrahman Gazi gibi sadık ve cesur komutanları da Osmanlı’nın yükselişinde önemli rol oynamıştır.

Rûm Selçukluları’nın Sultanları

Rûm Selçukluları’nın bilinen 15 hükümdarı arasında Süleyman bin Kutalmış, Kılıç Arslan, İzzeddin Keykavus, Alaeddin Keykubat gibi isimler yer alır. Her biri, Anadolu’yu Türk-İslam dünyasının önemli bir merkezi haline getirmek için çaba göstermiştir.

Selçuklular, hem siyasi hem de kültürel anlamda İslam dünyasına büyük katkılar sağlayarak tarihte unutulmaz bir yer edinmiştir.